Duygularımız Bizden Büyük Mü?
Merhaba Sevgili Relater,
Ben Relate içerik ekibinden Psikolog Alara Tanfer, bugün İyi Hissettiren Bülten’de birlikteyiz. Umarım huzurlu bir pazar gününe uyanmışsındır. Fakat durum böyle değilse ve bazı güçlü duygularla baş etmeye çalıştığın bir gün geçiriyorsan bugün sana ilaç gibi gelecek bir konudan bahsedeceğiz: Duygu regülasyonu.
Gün içinde bazen tek bir baskın duygunun etkisinde hareket ediyor, bazen de birden fazla duyguyu bir arada yaşıyoruz. Duygularımız, aslında bize içinde bulunduğumuz durumlara dair mesajlar vererek yaşamın içerisinde birer rehber görevi görüyorlar. Fakat olumlu ya da olumsuz tüm duygularımız fazla şiddetli hale geldiklerinde zorluk çıkarabiliyorlar. Örneğin, çok kaygılı hissettiğimizde istemediğimiz cümleler kurabiliyor veya fazla sevinçli hissettiğimizde o anın coşkusuyla riskli kararlar alabiliyoruz. Böyle anlarda duygularımızı daha sağlıklı deneyimleyebilmek için yardımımıza duygu regülasyonu veya diğer adıyla duygu düzenleme becerimiz yetişiyor.
Duygu regülasyonu, deneyimlediğimiz duyguların bizi nasıl etkilediğini fark edebilme ve bu duyguları yönetebilme becerimiz olarak tanımlanıyor. Duygularımızı bastırmamız veya görmezden gelmemiz yerine onları kabul etmemiz ve sağlıklı bir şekilde deneyimlememiz anlamına geliyor. Araştırmalar, duygularını düzenleyebilen kişilerin hem kendileriyle hem de çevreleriyle daha sağlıklı ilişkiler kurabildiklerini ve anksiyete ya da depresyon gibi mental sağlık problemlerine karşı daha dayanıklı olduklarını gösteriyor. Güzel haber şu ki, duygu regülasyonu becerimizi tıpkı bir kasımızı çalıştırır gibi güçlendirmemiz ve sonucunda iyilik halimizi artırmamız mümkün! Nasıl mı? Gel bu konuda neler yapabileceğimizi birlikte inceleyelim.
Duygularını tanı ve kabul et: Duygu regülasyonunun ilk ve belki de en önemli adımı duygularımızı tanımak ve onları yargılamadan kabul etmek. Nasıl hissettiğimizi anlamak ve bununla barışık olmak duygularımızı yönetebilmemizin temelini oluşturuyor. Çok basit ama kendimize sormayı sıklıkla unuttuğumuz bir soru bize bu konuda yardımcı oluyor: “Şu anda ne hissediyorum?”.
Duygularının taşıdığı mesaja kulak ver: Hissettiğimiz duygular deneyimlerimizle ilgili bize mesajlar veriyor. Bu mesajlara kulak vermek, yaşamda yönümüzü bulmamızı kolaylaştırıyor. Örneğin, bir ortama girdiğimizde gergin hissetmemiz o ortamda bir tehdit unsuru algıladığımızı gösterebiliyor.
Bir adım geri at: Güçlü bir duygu hissettiğimizde hemen tepki vermek yerine bir adım geri atıp durumu değerlendirmek daha sağlıklı kararlar almamıza yardımcı oluyor. Derin bir nefes alıp birkaç dakikalığına da olsa odağımızı başka bir yere kaydırmak hem zihnimizi hem de bedenimizi rahatlatıyor. Bu rahatlamanın ardından içinde bulunduğumuz duruma tekrar baktığımızda daha az dürtüsel kararlar almamız mümkün oluyor.
Duygularını yeniden çerçevele: Bir olaya karşı hissettiğimiz duyguların yoğunluğu o olayı nasıl algıladığımıza göre şekilleniyor. Güçlü duyguların içerisindeyken bir duruma dair başka bir perspektiften de bakabileceğimizi düşünmek zor olabiliyor. Fakat diğer ihtimallerin varlığını da kendimize hatırlatabilmek duygularımızın yoğunluğunu azaltmamızı sağlıyor. Böyle durumlarda kendimize “Bu durumu başka türlü yorumlamak mümkün mü?” diye sorarak duygularımızı yeniden çerçeveleyebiliyor ve olaylara farklı açılardan bakabiliyoruz. Örneğin, iş arkadaşımızla yaşadığımız bir anlaşmazlığı ilk başta “O benden hiç hoşlanmıyor!” diye yorumlamış olabiliriz. Fakat aynı durumu “Bu durum, birlikte çözebileceğimiz bir iletişim eksikliğinden kaynaklanmış olabilir.” diye değerlendirmemiz de mümkün. Dolayısıyla farklı ihtimallerin farkına vararak duygularımızın şiddetini azaltmak da mümkün!
Kendine karşı şefkatli ol: Kimi duyguları deneyimlerken zorlanmamız ve kontrolü kaybediyormuş gibi hissetmemiz çok insani ve doğal bir durum. Böyle zamanlarda kendimizi yargılamak yerine kendimize şefkat göstermek de duygu regülasyonunun önemli bir parçasını oluşturuyor. Duygularımızı yönetmeye çalışırken başarısız olduğumuzu hissettiğimizde, kendimize "Bu duyguları hissetmem normal ve şu anda elimden gelenin en iyisini yapıyorum" demek, kendimizi daha dengeli bir zemine taşıyabilmemiz için önem taşıyor.
Zor duygularla baş ederken #RelateYanında!
Seni zorlayan duygularla baş etmeye çalışırken yönünü kaybettiğini ve istemediğin davranışlar sergilediğini düşünüyorsan endişelenme, Relate bu konuda da yanında! Zor duygularla daha sağlıklı bir şekilde baş etmek istiyorsan uygulamaya girerek uzmanlar tarafından hazırlanmış “Zor Duygularla Baş Etmek” isimli yolculuğa başlayarak hemen şu anda bu konuda olumlu adımlar atmaya başlayabilirsin.
İşin aslı, duygularımızla savaş halinde olmak veya onlara tamamen teslim olmak yerine onlarla dost olmaya çalışmamız yaşam kalitemizi önemli derecede artırıyor. Güçlü duyguların hakkından gelinmesi gereken birer düşman olmadıklarını, bizi korumaya çalışan yardımcılar olduklarını unutmamamız gerekiyor.
Sevgili Relater, umarım bu küçük rehber duygularınla daha sağlıklı ve dengeli bir ilişki kurmana yardımcı olur. Belki bu hafta duygularına daha büyük bir farkındalıkla yaklaşarak bu yöntemlerden birkaçını deneyebilir ve yaşamında yarattıkları farklılıkları gözlemleme şansını kendine verirsin. Tekrar görüşünceye kadar kendine çok iyi bak!
Sevgiler,
Alara
