Bayrama Hazır Mıyız?
Merhaba sevgili Relater,
Ben Psikolog Rengim Lal. Görüşmeyeli nasılsın? Bayramda neler yapmayı planlıyorsun, merak ediyorum. Bayram zamanlarında bazılarımız tatile çıkıp kafa dinliyoruz, bazılarımız ise ailemizle vakit geçiriyoruz. Birçoğumuz bu sürecin öncesinde ailemizle geçireceğimiz zamana dair endişe duymaya başlıyoruz.
Bence bu endişeler en çok şu şekilde görülüyor: Hayatıma, yediğime, içtiğime karışmamalarını nasıl sağlayacağım? Karışırlarsa nasıl sakinliğimi koruyacağım? Nasıl sınır koyacağım? Ahiret sorularına en akıllıca cevapları nasıl vereceğim? Aile ve akrabalarımla bozuşmadan bu bayramı nasıl bitireceğim?
Bugün tüm bu endişelerimizi farklı bir yerden ele alalım istiyorum. Sınırlarımızı korumak için kendi görüşlerimizi ifade ediyor olmak tabii ki çok önemli. Ama sen de bazen (özellikle ailenle çok sık görüşmüyorsan) ifade ettiğin sınırların bir sonraki görüşmeye kadar uçup gittiğini hissediyor musun? Doğruya doğru, bu biraz da karşımızdaki kişilerin değişmeye dair istekleriyle ve kapasiteleriyle alakalı. Yani bizim birkaç ayda bir görüşüp söylediğimiz bir sınır cümlesi özellikle yaşı ileri olan ve hayatta bazı inançları fazlasıyla oturmuş olan insanları değiştirmeye maalesef yetmiyor…
Bu yüzden hadi bu sefer aileyle geçirilen zamanın olumlu yanlarını artırmak üzerine çalışalım. Çünkü bunu yapmak, olumsuzlukları daha kolay tolere etmemizi sağlayabiliyor. Peki ailemizle geçirdiğimiz zamanı nasıl daha olumlu bir hale getirebiliriz?
Bağlarımızı Güçlendirmenin Yolları:
Aile Gelenekleri: Ailemizle sonradan hatırladığımızda içimizi ısıtacak anılar yaratabilmek için ve birbirimize duyduğumuz aidiyet hissini artırabilmek için bazı gelenekler oluşturmak gerekebiliyor. Doğum günlerinde mutlaka gittiğimiz bir restoranın olması ya da mutlaka yaptığımız bir yemeğin olması, yazın bir kez bile olsa birlikte belirli bir dondurmacıdan dondurma almamız ya da “Bayramın birinci günü kahvaltıda şurada olalım, öğle yemeğine hep birlikte şuraya geçeriz.” şeklinde cümlelerimizin olması bu geleneklere örnek verilebilir. Var olanların yanı sıra yeni gelenekler başlatmak için de yaratıcı adımlar atabiliriz. Örneğin, bayramın ikinci günü sabah uyandığında ailende kendini yakın hissettiğin tüm bireylere aniden sarılıp onlara “iyi ki varsın” demeye ne dersin? Belki önümüzdeki yıllarda bu sürdürdüğünüz bir gelenek olur!
Kaliteli Aktiviteler: Aile bireylerimizin farklı yaş gruplarını ve ilgi alanlarını göz önünde bulundurarak birlikte yapabileceğimiz keyifli aktiviteler bulabiliriz. Örneğin, küçük çocukları bütün aile büyükleriyle birlikte parka çıkarmak ve hem onların eğlenmelerine şahitlik etmek hem de eğlenmeleri için elimizden geleni yapmak herkesin yüzüne birer gülücük kondurabilir. Yanına alacağın bir termos çayın da büyüklere iyi geleceğine eminiz. Bakarsın çaydan sonra hep birlikte yakan top oynamaya başlarsınız.
Güzel Sözler: Hayatın ve hele de bayramların koşturmacası içinde birbirimize güzel sözler söylemeyi ihmal edebiliyoruz. Oysa sevdiğimiz birine söylediğimiz güzel bir sözün ya da iltifatın hem bizim üzerimizdeki hem de o kişinin üzerindeki olumlu etkisi çok büyük. Bu yüzden, tüm o koşturmacanın arasında bir an olsun durup “Ellerine sağlık, baklava harika olmuş!”, “Seni hakikaten çok seviyorum. Biliyorsun, değil mi?” ya da “Bu bayramlığın yeni mi? Rengi sana çok yakışmış!” cümlelerini söylemeyi unutmayalım.
Sevgi Eylemleri: Sevgimizi cümlelere dökmek ilişkilerimize çok iyi gelse de bu duygumuzu davranışlarımızla göstermek de çok güzel bir seçenek. Karşımızdaki kişiyi düşündüğümüzü ve ona değer verdiğimizi hissettiren minik bir hediye almak ya da birini mutlu edebilecek bir işi yerine getirmek de bazen çok iyi hissettirebiliyor.
Sevgiyi ifade etmenin yollarından bahsetmişken bir kitap önerisi geldi aklıma. Hem kendin nasıl sevilmekten hoşlandığını anlamak için hem de yakınlarının nasıl sevilmekten hoşlandıklarını anlamak için Gary Chapman’ın 5 Sevgi Dili kitabını okumak sana iyi gelebilir. Belki de sadece sevginin nasıl ifadeleri olabileceğine dair yepyeni yollar öğrenmiş olursun. Bu sayede hem etrafındaki insanlardan daha anlaşılır sevgi ifadesi taleplerinde bulunabilirsin hem de etrafındaki insanlara daha sevilmiş hissettirebilirsin.
İletişimi Güçlendirmenin Yolları:
Anlaşamadığımız Konusunda Anlaşmak: Ailemizle birçok farklı konuda farklı görüşlere sahip olma fikri zorlayıcı olabiliyor. Özellikle bizim görüşümüzün onlar tarafından onaylanmadığı/kabul görmediği bir durum içinde kalmak sinirlerimizi bozabiliyor. Peki buna bir de şuradan baksak? Evet, ailem fikirlerimi “doğru” bulmuyor ve kabul etmiyor. Öte yandan bu kabullenmeme hali muhtemelen dışarıda gezinen birçok insan için de geçerli. Tabii ki ailemin benim görüşlerime saygı göstermesi benim için sokaktaki insanla karşılaştırınca çok daha önemli. Ancak bunun gerçekleşmesini sağlayamıyorsam ne yapmak bana iyi gelebilir? Sonsuza dek onlara kendi fikirlerimi kabul ettirme savaşı vermek mi? Yoksa onların görüşlerini de anlamak için dinleyip ardından “Siz böyle düşünüyorsunuz, ben de böyle düşünüyorum. Olur öyle şeyler.” deyip geçmek mi?
Saygı Göstermek: Bu tartışmalar sırasında sinirimiz bozulsa da hem bize saygısızlık yapıldığını hissettiren davranışları kabul etmediğimizi belirtmek hem de karşı tarafa saygısızlık etmemek bazı konuşmaların büyük kavgalara dönüşmesinin önüne geçebiliyor. İşler inada bindiğinde kimsenin birbirini duymadığı, işin içinden çıkmanın mümkün olmadığı durumlar ortaya çıkabiliyor.
Sakin Kalmak: Halihazırda stres altında hissettiğimiz ortamlarda bir tartışmanın içine girdiğimizde sakin kalmamız çok kolay olmuyor. Bu nedenle nerede, ne zaman, ne hakkında konuşmayı sürdürdüğümüze dikkat etmek işimize yarayabiliyor. Öte yandan, sinir sistemimizi alt üst eden bir konuşmaya şahitlik ederken sakin kalmakta da zorlanabiliyoruz. Bunun için de ani çıkışlardan ve aşırı tepkilerden kaçınarak derin nefesler almak ve kendimizi daha huzurlu olduğumuz bir ortamda hayal etmeyi denemek işimize yarayabiliyor.
Bu bayram bir şeyleri farklı yapmak istiyorsan bu önerileri denemeyi unutma! Eğer işe yaradıklarını fark edersen bana haber vermek için rengimlal@therelate.app adresi üzerinden bana mail atabilirsin. Şimdiden sana iyi bayramlar dilerim, bir sonraki bültene dek kendine iyi bak.
Sevgiler,
Rengim